Thực trạng, nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước ở Việt Nam

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước tại Việt Nam gồm những nguyên nhân nào? Thực trạng ô nhiễm nguồn nước tại nước ta trong những năm trở lại đây ra sao? Hãy cùng Môi Trường Thành Tín tìm hiểu thông qua bài viết này nhé! 

Thực trạng ô nhiễm nguồn nước ở Việt Nam

Tại Việt Nam, vấn đề ô nhiễm nguồn nước đang là một thách thức lớn, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, và nhiều thành phố khác, nơi mà sự phát triển nhanh chóng, công nghiệp hóa, và đô thị hóa đã tạo ra áp lực lớn lên hệ thống nguồn nước.

• Sông Cầu: Theo báo cáo năm 2021, sông Cầu, một trong những dòng sông quan trọng của miền Bắc, đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng do nhận lượng lớn nước thải không qua xử lý từ các khu công nghiệp, nông nghiệp và sinh hoạt.
• Sông Đồng Nai: Sông Đồng Nai, phục vụ nhu cầu nước cho hàng triệu người dân ở khu vực phía Nam, cũng bị ô nhiễm do các hoạt động công nghiệp và đô thị hóa.
• Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh: Nước thải sinh hoạt và công nghiệp thường được xả trực tiếp ra các ao hồ, sông ngòi mà không qua xử lý đầy đủ, gây ô nhiễm nước và môi trường sống.
• Đô thị hóa nhanh chóng cùng với hệ thống cống rãnh không đủ khả năng xử lý nước thải cũng làm gia tăng tình trạng ô nhiễm.
• Theo số liệu từ báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường và các nghiên cứu khác, tỉ lệ nước thải được xử lý ở một số thành phố lớn của Việt Nam còn rất thấp, chỉ khoảng 10-12% ở Hà Nội và khoảng 21% ở TP. Hồ Chí Minh (theo dữ liệu năm 2020). Các con số này cho thấy tình trạng quản lý và xử lý nước thải ở Việt Nam còn nhiều bất cập.

Các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước tại Việt Nam

Ở Việt Nam, Các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước khác nhau, bao gồm các nguyên nhân chủ yếu sau đây. 

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ nước thải công nghiệp

Ô nhiễm nguồn nước từ nước thải công nghiệp có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:

• Xả thải không qua xử lý: Nhiều cơ sở công nghiệp xả nước thải chứa chất độc hại, kim loại nặng, hóa chất không ổn định, và các chất gây ô nhiễm khác ra nguồn nước mà không qua bất kỳ quy trình xử lý nào.
• Sự cố và tai nạn: Rò rỉ hoặc tràn chất thải công nghiệp do tai nạn hoặc sự cố như vỡ bể chứa, đường ống bị hỏng có thể gây ô nhiễm nguồn nước trầm trọng.
• Quy trình xử lý không hiệu quả: Phương pháp xử lý nước thải công nghiệp không đủ mạnh để loại bỏ hoặc giảm thiểu các chất gây ô nhiễm có trong nước thải trước khi nó được thải ra môi trường.
• Hợp chất hữu cơ khó phân hủy: Nước thải công nghiệp thường chứa các hợp chất hữu cơ khó phân hủy, như dioxins, PCBs, và PAHs, có thể tích tụ trong môi trường nước và gây hại lâu dài cho hệ sinh thái.
• Nước rửa và dung môi: Các ngành công nghiệp như in ấn, hóa chất, và sản xuất dược phẩm thường sử dụng lượng lớn nước rửa và dung môi có thể chứa các chất độc hại, nếu không được xử lý cẩn thận, chúng sẽ trở thành nguyên nhân gây ô nhiễm nước.
• Nhiệt độ cao: Nước thải có nhiệt độ cao từ các quy trình công nghiệp có thể làm tăng nhiệt độ của nguồn nước nhận, ảnh hưởng đến đời sống của các loài sinh vật nước và cân bằng sinh thái.

>> Xem thêm: Các biện pháp bảo vệ nguồn nước – cần hành động ngay

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ nước thải sinh hoạt

Ô nhiễm nguồn nước từ nước thải sinh hoạt là một vấn đề môi trường đáng quan tâm do số lượng lớn các chất thải được xả trực tiếp vào các nguồn nước mà không qua xử lý hoặc xử lý không đạt tiêu chuẩn. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ nước thải sinh hoạt:

• Nước thải sinh hoạt thường chứa nhiều loại chất ô nhiễm như chất hữu cơ, vi sinh vật, chất rắn lơ lửng, dầu mỡ và các hóa chất từ sản phẩm tẩy rửa. Việc xả trực tiếp nước thải này vào sông, hồ, biển mà không qua xử lý sẽ gây ô nhiễm nguồn nước.
• Nhiều khu vực, nhất là ở các nước đang phát triển, không có hệ thống xử lý nước thải hoặc các hệ thống có sẵn hoạt động không hiệu quả, không đáp ứng được yêu cầu về môi trường.
• Sự gia tăng nhanh chóng của dân số và quá trình đô thị hóa không kiểm soát tạo ra áp lực lớn lên các hệ thống cấp thoát nước, dẫn đến tình trạng quá tải và xả thải nước thải không được xử lý đúng cách.
• Cơ sở hạ tầng cũ kỹ, hệ thống ống cống rò rỉ và thiếu quản lý có hiệu quả trong việc thu gom và xử lý nước thải cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước.

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ nông nghiệp

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ các hoạt động nông nghiệp có thể xuất phát từ các hoạt động sau:

• Việc sử dụng phân bón hóa học như ammonium nitrat và phosphorus trong nông nghiệp có thể gây ra tình trạng eutrophication (làm giàu dinh dưỡng) trong các nguồn nước khi chúng được rửa trôi vào sông, hồ và nguồn nước ngầm. Điều này dẫn đến sự phát triển quá mức của tảo và cây thủy sinh, làm giảm lượng oxy trong nước và ảnh hưởng đến đa dạng sinh học.
• Thuốc trừ sâu và các hóa chất khác được sử dụng để kiểm soát côn trùng, sâu bệnh và cỏ dại có thể gây độc tố cho nguồn nước khi chúng bị rửa trôi từ đất vào hệ thống nước.
• Các trang trại chăn nuôi lớn sản sinh ra lượng lớn phân và nước tiểu từ động vật, chứa nhiều nitơ và phosphorus. Khi không được quản lý một cách cẩn thận, những chất thải này có thể lọt vào nguồn nước, gây ô nhiễm.
• Một số phương pháp canh tác như cày xới quá mức, không tuân thủ các kỹ thuật bảo vệ đất có thể dẫn đến xói mòn đất và sự rửa trôi các hạt mang theo chất dinh dưỡng và hóa chất vào nguồn nước.

>> Xem thêm: Các vấn đề ô nhiễm môi trường hiện nay nghiêm trọng như thế nào?

Mất cân đối hệ thống thoát nước

Hệ thống thoát nước là một phần quan trọng của cơ sở hạ tầng đô thị và nông thôn, đóng vai trò trong việc quản lý nước thải và nước mưa. Khi hệ thống này không cân đối hoặc không được thiết kế, bảo trì, hoặc quản lý đúng cách, có thể xảy ra hàng loạt vấn đề, chính đó là các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước:

• Khi hệ thống thoát nước không thể xử lý lượng nước thải hiện có, nước thải có thể tràn ra môi trường, gây ô nhiễm nguồn nước.
• Nếu hệ thống thoát nước không được niêm phong tốt, nước mặt có thể xâm nhập vào hệ thống, làm tăng lượng nước thải cần xử lý và có thể gây quá tải.
• Trong một số trường hợp, hệ thống thoát nước có thể thiết kế để phát thải trực tiếp vào môi trường mà không qua xử lý, đặc biệt trong điều kiện mưa lớn, dẫn đến ô nhiễm.
•  Hệ thống thoát nước không đủ để xử lý lượng nước mưa có thể gây ngập lụt, làm tăng nguy cơ ô nhiễm từ nước đọng và rác thải bị cuốn trôi.

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ rác thải

Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước từ rác thải xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu bao gồm. 

• Xả rác thải sinh hoạt: Rác thải từ các hộ gia đình và khu dân cư mà không được xử lý đúng cách có thể lọt vào nguồn nước. Các loại rác như túi nilon, chai nhựa, và vật liệu không phân hủy khác có thể gây ô nhiễm trực tiếp tới nguồn nước.
• Rác thải công nghiệp: Các nhà máy và khu công nghiệp thải ra hóa chất độc hại, nước thải không qua xử lý có chứa kim loại nặng, hóa chất độc hại, chất lỏng, và các chất thải khác có thể lẫn vào nguồn nước và gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Như vậy thông qua bài viết này các bạn đã được tìm hiểu các nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước. Để từ đó chúng ta cần biết mình phải làm gì để bảo vệ nguồn nước sạch. Mọi thắc mắc cần được tư vấn quý khách hàng vui lòng liên hệ Thanhtin.net để được hỗ trợ!