Các giai đoạn xử lý nước thải xi mạ đáp ứng tiêu chuẩn

Xi mạ đứng trong top ngành có nguy cơ ô nhiễm môi trường cao nhất theo Bộ Tài nguyên và Môi trường. Mặc dù nước thải từ ngành này không phát sinh nhiều, nhưng chứa đựng hàm lượng kim loại nặng đáng kể. Do đó, việc xử lý nước thải xi mạ đạt chuẩn là một vấn đề được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Hãy cùng tìm hiểu quy trình xử lý nước thải xi mạ qua bài viết dưới đây nhé.

1. Nguồn gốc nước thải xi mạ

Xi mạ là ngành công nghiệp quan trọng tại Việt Nam, được sử dụng rộng rãi trong sản xuất máy móc, phụ tùng và cơ khí. Mỗi giai đoạn của quá trình sản xuất đều tạo ra một lượng nước thải nhất định nên cần đến việc xử lý nước thải xi mạ. Mặc dù không lớn, nước thải từ xi mạ chứa kim loại nặng cao. Việc thải ra môi trường mà không qua xử lý sẽ gây hại đến môi trường và đời sống sinh vật. Nguồn gốc của nước thải xi mạ chủ yếu bao gồm:

Từ quá trình mạ

Bể mạ chứa dung dịch có thể rò rỉ hoặc vương vãi ra ngoài, có thể bám vào các gá mạ và chi tiết bên ngoài. Việc vệ sinh bể mạ sau một thời gian dài vận hành và sử dụng cần thiết để ngăn chất cặn, bẩn lơ lửng phát sinh trong nước thải. Từ quá trình mạ này, nước thải sẽ chứa các chất gây ô nhiễm như Cr6+, Ni2+ và CN- nên rất cần hệ thống xử lý nước thải xi mạ.

>> Xem thêm: Hóa chất xử lý nước thải dệt nhuộm là gì? Đặc tính và phương pháp tối ưu

Từ quá trình bảo dưỡng bề mặt kim loại

Trong giai đoạn bảo dưỡng và đánh bóng cơ học, dầu mỡ thường bám dính vào bề mặt kim loại. Để đảm bảo lớp mạ được tốt nhất, cần làm sạch bề mặt kim loại bằng cách sử dụng hóa chất tẩy dầu mỡ và dung môi điện hóa cũng như phải xử lý nước thải xi mạ. Quá trình này tạo ra nước thải ô nhiễm có tính kiềm hoặc axit.

Từ sinh hoạt công nhân viên

Tại các nhà máy xi mạ, công nhân viên sinh hoạt và làm việc, dẫn đến việc sinh ra lượng nước thải đáng kể từ các hoạt động như tẩy rửa chân tay, thiết bị và hoạt động vệ sinh hàng ngày. Điều này bao gồm cả hoạt động tắm giặt và vệ sinh cá nhân hàng ngày của công nhân viên.

2. Thành phần nước thải xi mạ

Dưới đây là các tính chất cơ bản của nước thải trong ngành công nghiệp xi mạ:

Chứa nhiều kim loại nặng

Nước thải từ quá trình xi mạ chứa nhiều kim loại nặng, gây hại cho môi trường và đời sống sinh vật. Các ion kim loại không thể phân hủy tồn tại và tích tụ trong thiên nhiên, gây ảnh hưởng lâu dài. Hàm lượng chất độc hại trong nước thải này có thể gây bệnh và tiêu diệt sinh vật dưới nước nên xử lý nước thải xi mạ là điều cần thiết.

Nồng độ pH thay đổi đa dạng

Nước thải từ xi mạ có nồng độ pH dao động từ 2-3 (axit) đến 10-11 (kiềm). Chứa các muối và kim loại nặng với nồng độ cao, như đồng, kẽm, crom, niken. Các chất độc hại như xianua, sunfat, amoni và cromat cũng thường xuất hiện. Đồng thời, nước thải cũng có chứa các hợp chất hữu cơ, nhưng chỉ số BOD và COD thấp và không cần thiết phải xử lý.

3. Ảnh hưởng của nước thải xi mạ đến môi trường và đời sống

Các loại nước thải đều mang lại các ảnh hưởng riêng biệt đối với môi trường và cuộc sống của con người. Trong đó, nước thải từ ngành công nghiệp cơ khí và kim loại cũng không ngoại lệ, chúng đều có những tác động lớn như sau:

Môi trường, sinh vật

Nước thải xi mạ với chứa nhiều kim loại nặng, gây hại cho môi trường và sinh vật sống dưới nước. Tiếp xúc với các kim loại nặng này có thể gây chết hàng loạt và các bệnh lý cho sinh vật, thay đổi tính chất của môi trường thủy sinh. Nếu không xử lý nước thải xi mạ thì sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thảm thực vật và gây hại cho hệ thống đường ống dẫn nước.

Đời sống con người

Nước thải xi mạ chứa các chất hóa học độc hại, có thể gây ra các tác động nghiêm trọng đến sức khỏe con người. Việc tiếp xúc lâu dài và không xử lý nước thải xi mạ có thể dẫn đến các tình trạng như đau đầu, buồn nôn và ngộ độc, thậm chí gây ra các bệnh về ung thư. Các kim loại như Cr, Ni, Zn và Cu có thể gây ra các vấn đề da và hô hấp khi tiếp xúc.

Quá trình xử lý nước thải

Nước thải xi mạ có thể ảnh hưởng xấu đến quá trình xử lý bằng phương pháp sinh học bởi vì các chất như Cr6+, Zn2+, Ni có thể giết chết vi sinh vật trong quá trình xử lý.

4. Quy trình xử lý nước thải xi mạ đúng cách

Để đảm bảo xử lý nước thải xi mạ hiệu quả, các đơn vị sản xuất thường áp dụng các quy trình riêng biệt nhưng vẫn tuân theo các tiêu chí chung. Dưới đây là sơ đồ minh họa cho quy trình, công nghệ xử lý nước thải xi mạ chuẩn nhất hiện nay:

Thu gom nước thải từ xi mạ

Ở quy trình xử lý nước thải xi mạ, bước đầu tiên là thu gom nước thải xi mạ. Trong quá trình sản xuất, nước thải đầu vào xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau như: nước thải trong công đoạn sản xuất, từ hoạt động sinh hoạt, làm việc của đội ngũ nhân viên, nước thải tại nhà máy sản xuất,… Tất cả các loại nước thải này được thu gom vào bể chứa được gọi là bể gom nước thải. 

Trong quá trình thu gom để xử lý nước thải xi mạ, nước thải được phân loại thành ba nguồn khác nhau:

• Nước thải từ công đoạn ngâm và nhúng kim loại: Đây là loại nước thải đặc và khó xử lý nhất.
• Nước thải tạo ra từ quá trình thau rửa, vệ sinh bề mặt kim loại như loại bỏ vết bám dầu mỡ, muối vô cơ ở bề mặt kim loại.
• Nước thải từ khâu rửa sạch bề mặt kim loại khi mài, đánh bóng.

Lọc thô rác thải lớn

Nước thải được thu gom tại bể tập trung hoặc hố thu gom, sau đó tiến hành lọc thô bằng cách sử dụng song chắn rác. Các loại rác có kích thước lớn và chất rắn lơ lửng sẽ được giữ lại. Phần nước thải sau khi lọc rác được chuyển qua bể điều hòa để ổn định lưu lượng và nồng độ các chất ô nhiễm. 

Trong quá trình xử lý nước thải này, tránh hiện tượng lắng cặn ở đáy bể điều hòa bằng cách sử dụng thiết bị khuấy trộn liên tục, đồng thời ổn định độ pH mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của vi sinh vật.

Keo tụ và tạo bông nước thải xi mạ

Sau quá trình xử lý nước thải xi mạ ở giai đoạn bể điều hòa, nước thải được bơm tới bể phản ứng, nơi sử dụng các hóa chất keo tụ-tạo bông để tăng tốc quá trình lắng cặn. Bông cặn được tạo thành có kích thước lớn, dễ dàng loại bỏ và chuyển đến bể chứa bùn thải. Phần nước còn lại sau khi loại bỏ bông cặn sẽ được dẫn tới bể trung gian lọc tiếp bằng áp lực.

Lọc nước thải xi mạ ở bể lọc áp lực

Nước thải ở bể lọc áp lực được xử lý triệt để hợp chất hữu cơ còn tồn đọng. Các hợp chất không thể phân giải bằng quá trình sinh học hoặc khó tan, khó xử lý sẽ được loại bỏ. Trong công đoạn này, lớp lọc thường sử dụng các chất liệu như cát, sỏi, than hoạt tính để đảm bảo hiệu quả cao.

Khử trùng nước thải

Nước thải xi mạ sau khi đã được lọc tại bể áp lực sẽ được dẫn tới bể khử trùng. Tại đây, các hóa chất khử trùng như chlorine được sử dụng để loại bỏ các vi khuẩn, vi sinh vật có hại còn sót lại trong nước thải. Khi hoàn tất quá trình khử trùng này, quá trình xử lý nước thải xi mạ cũng được hoàn thành, đáp ứng các tiêu chí an toàn quy định.

Trên đây là các thông tin về quy trình xử lý nước thải xi mạ đã được chúng tôi tổng hợp. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ mang lại giá trị và hữu ích cho các bạn trong cuộc sống hàng ngày. Nếu bạn đang cần sử dụng hóa chất để xử lý nước thải, đừng ngần ngại liên hệ với Thành Tín để được tư vấn và mua hóa chất với giá tốt nhất trên thị trường!