Nước thải rỉ rác là gì? Xử lý nước thải rỉ rác có đang trở thành vấn đề nhức nhối được quan tâm trên khắp cả nước hiện nay?
Việc chôn lấp, xử lý rác thải không hiệu quả gây ra các tình trạng ngấm nước vào rác thải gây ra tình trạng rỉ nước rác thải. Thực tế nước thải rỉ rác hiện nay đang là nguồn nước thải ô nhiễm nặng nhất nguy hại nhất đến môi trường đất, nước, khu vực lân cận. Cùng tìm hiểu biện pháp xử lý hiệu quả qua bài viết sau đây.
Nước thải rỉ rác là gì? Thành phần nước thải rỉ rác

Nước thải rỉ rác là gì?
Nước rỉ rác là một loại chất lỏng sinh ra từ quá trình phân huỷ vi sinh đối với các chất hữu cơ có trong rác, thấm qua lớp rác của các ô chôn lấp, kéo theo các chất bẩn dạng lơ lửng, keo tan từ rác thải.
Nước thải rỉ rác đã hòa tan, cuốn theo các chất có hại đã hòa tan trong nước có hại cho môi trường sau đó trực tiếp đe dọa đến môi trường.
Thành phần tính chất của nước thải rỉ rác
Nước thải rỉ rác là loại nước thải sinh ra tại các khu chôn lấp, bãi chôn lấp nước thải hình thành từ quá trình nước mưa thấm vào lòng bãi rác hoặc độ ẩm có sẵn của rác thải được chôn.
Nước thải rỉ rác là nguồn nước cực bẩn chảy qua các tầng rác thải, hấp thụ toàn bộ các chất ô nhiễm ở tầng dưới cùng của các bãi rác.
Thành phần của nước rỉ rác thay đổi phụ thuộc vào các giai đoạn khác nhau của quá trình phân hủy sinh học tạo ra axit hình thành nên khí metan rất độc cho không khí.
Do sinh ra trực tiếp từ rác thải nên nguồn nước thải này rất độc hại, chứa toàn bộ các chất ô nhiễm như nito, amoniac, kim loại nặng, vi trùng, vi khuẩn gây bệnh, BOD, COD hàm lượng cao ảnh hưởng nguy hại đến môi trường nghiêm trọng:
- Các chất axit béo dễ bay hơi
- Nồng độ pH chủ yếu mang tính axit
- Lượng COD/ BOD cao
- Thành phần nito hàm lượng lớn
- Vi sinh vật ô nhiễm
- Các chất vô cơ hòa tan và thành phần kim loại nặng
Thành phần ô nhiễm trong nước thải rỉ rác nếu thấm vào đất gây ô nhiễm nguồn nước ngầm trầm trọng, chảy ra ao hồ sông suối hủy hoại môi trường thủy sinh tại khu vực đó.
Bởi vậy nguồn nước thải phải được xử lý triệt để trước khi thải ra môi trường để tránh những rủi ro nguy hại xảy ra.


Xem thêm: Giải pháp xử lý nước thải sản xuất sơn đơn giản & hiệu quả
Phương pháp xử lý nước thải rỉ rác hiệu quả
Phương pháp cơ học:
- Ứng dụng các công đoạn xử lý như bể điều hòa, song chắn rác, bể lắng…tại giai đoạn xử lý sơ bộ, loại bỏ rác thô, điều hòa nồng độ, lưu lượng nước thải đảm bảo cho các công trình xử lý phía sau hoạt động hiệu quả
Phương pháp hóa học, hóa lý:
- Sử dụng hóa chất xử lý nước tác động lên nguồn nước thải có nồng độ ô nhiễm cao chứa thành phần BOD, COD, kim loại nặng, độ màu
- Quá trình xử lý diễn ra bao gồm phản ứng khử, oxy hóa, trao đổi Ion, keo tụ, kết bông
- Tuy nhiên, khi áp dụng phương pháp này cần điều chỉnh xác định đúng liều lượng và nồng độ hóa chất châm vào nước thải sao cho phù hợp với tính chất nước thải sẵn có để tránh tình trạng dùng quá liều lượng gây nên tình trạng ô nhiễm thứ cấp
Phương pháp sinh học:
- Phương pháp sinh học là dựa vào hoạt động của quá trình phân hủy vi sinh vật các chất hữu cơ trong nước thải
- Tính ổn định, hiệu quả xử lý cao, thân thiện với môi trường là ưu điểm của phương pháp này. Không tiêu tốn điện năng, hóa chất khi sử dụng nên ứng dụng một số công nghệ hiệu quả như công nghệ Aerotank, công nghệ SBR, công nghệ Anoxic,.. để mang lại hiệu quả xử lý cao
Phương pháp xử lý oxy bậc cao (Fenton, ozon, điện thẩm tích, điện phân,…)
Sơ đồ quy trình công nghệ xử lý nươc thải rỉ rác

Xử lý sơ bộ
Bao gồm nước rác, máy tách rác, bể chứa, bể trộn, bể điều hòa, bể lắng căn là các công đoạn diễn ra ở quá trình xử lý sơ bộ.
- Nước thải được thu gom làm thoáng sơ bộ, tách rác đồng thời ổn định nước thải đầu vào và khử kim loại trong nước rác.
- Tại bể chứa nước thải bố trí hệ thống sục khí nhằm điều hòa lưu lượng và nồng độ nước rỉ rác
- Trộn vôi với nước thải rỉ rác để tăng nồng độ pH trong bể nước và khử 1 số ion kim loại nặng, độ màu sẵn trong nước.
- Sau khi trộn nước thải với vôi tiếp tục dẫn nước thải vào bể điều hòa có bố trí sẵn hệ thống sục khí nhằm tăng khả năng hòa trộn, giảm mùi phát sinh trong nước thải từ quá trình yếm khí xảy ra
- Từ bể điều hòa nước thải được bơm lên bể lắng để tách cặn, cặn vôi trước khi vào công đoạn tiếp theo
Xử lý nito và khử canxi
Loại bỏ nito bằng hệ thống Stripping và khử canxi
- Nước thải được bơm lên tháp Stripping để loại bỏ N-NH3 từ >1000 mg/l xuống 10 mg/l. Châm hóa chất NaOH duy trì pH tại nồng độ 10-11% sau đó sử dụng bơm định lượng hóa chất để bơm lên tháp Stripping
- Nước thải trong bể sẽ được bơm tự động lên tháp Stripping theo mực nước đo được trong bể các thiết bị tháp Stripping được hoạt động hoặc dừng tự động theo sự hoạt động của bơm cấp nước từ bể thu nước
- Tại đây 2 tháp Stripping sẽ hoạt động theo nguyên tắc nối để đem lại hiệu quả xử lý nước thải. Nước thải sau tháp Stripping 1 sẽ được thu vào hố bơm rồi được bơm tiếp lên tháp stripping 2 quá trình hoạt động như tháp Stripping 1 – sau khi qua tháp Stripping 2 nước thải sẽ được đưa qua bể xử lý Canxi(B-01) nhằm loại bỏ ion Ca2+ trước khí đi vào giải đoạn xử lý sinh họ Tại đây nước thải được trộn với hoá chất trên đường ống phần Ca2+ kết tủa sẽ lắng tại ngăn lắng, nước sẽ tràn theo máng thu sang bể xử lý sinh học
- Châm thêm hóa chất ở bể tiền xử lý B-01 để keo tụ- tạo bông- lắng nhằm tăng điều kiện và hiệu suất xử lý cho hệ thống xử lý sinh học MBBR tiếp theo
- Tiếp tục châm dung dịch NaOH để nâng nồng độ pH cho nước thải rỉ rác lên đến 7-7,5 bởi sau quá trình tiền xử lý hóa lý thì nồng độ pH xuống rất thấp.
Xử lý sinh học bằng màng MBBR
- Nước thải sau khi loại bỏ nito và canxi thì cho chảy sang bể MBBR để loại bỏ tối đa thành phần BOD, COD hiệu quả
- Bể được lắp đặt hệ thống phân phối khí dưới đáy bể để dung cấp khí dạng bọt mịn. Khí được cấp gián đoạn thông qua van điều khiển tăng khả năng tiếp xúc giữa các giá thể sinh vật và nước thải
- Sau quá trình xử lý sinh học, nước thải tràn qua bể lắng bùn để lắng bùn sau quá trình phân hủy
Bể xử lý hoá lý
Sau khi nước thải được xử lý sinh học sẽ được bơm qua bể xử lý hoá lý để loại bỏ các cặn lơ lửng trong nước thải rỉ rac và xử lý một phần độ màu.
Lưu lượng nước được bơm lên bể được điều khiển tự động nhờ thiết bị đo lưu lượng lắp trên đường ống.
Bề xử lý hoá lý được chia thành 3 ngăn đóng vai trò là cụm thiết bị keo tụ – tạo bong – Lắng.
- Tại ngăn đầu đóng vai trò tạo bong, dung dich phèn Fecl3 và H2SO4 được châm vào ngăn này.
- Tại ngăn tạo bông được bổ sung polymer liên kết các bông cặn với nhau có kích thước to hơn dễ lắng hơn trước khi chảy sang ngăn thứ 3 ngăn lắng.
- Tại ngăn lắng sẽ diễn ra quá trình keo tụ tạo bông với phèn Fe2+ diễn ra ở PH=3-3,5
Quá trình oxy hoá Fenton 2 bậc
Sau quá trình xử lý hoá lý sẽ được dẫn đến xử lý fenton 2 bậc. Tại đây các hoá chất và màu trong nước thải rỉ rác sẽ được xử lý.
Cụm oxy hoá fenton diễn ra mạnh với các giá trị PH có trong nước rỉ rác. Dung dịch NaOH sẽ được châm vào bể keo tụ để nâng độ pH đủ để khử hàm lượng H2O2 dư và lượng Fe trong nước.
Sau quá trình lắng trên nước được bơm vào bể lắng thứ cấp. Hoá chất polymer được đưa vào ngăn 1 để tạo thành liên kết cho ra các bông cặn có kích thước lớn hơn. Bể sẽ tách nước và bùn thành 2. Nước sẽ tràn ra qua bể khử trùng còn phần bùn sẽ lắng lại và đưa đến bể chứa bùn.
Lọc và khử trùng.
Bể lọc và khử trùng sử dụng vật liệu lọc cát thạch anh giúp loại bỏ cặn còn lại sau bể lắng thứ cấp. Nước sau quá trình lọc sẽ sang bể khử trùng (được chia thành 2 ngăn) và được khử trùng bằng hoá chất. Sau 1 thời gian phản ứng trong bể đạt theo tiêu chuẩn yêu cầu và chảy vào hồ sinh thái.
Bể xử lý bùn.
Bùn từ bể lắng và bùn dư từ quá trình sinh học sẽ được xả về bể nén bùn. Tại đây lắp đặt hệ thống phân phối khí để cung cấp cho quá trình phân huỷ bùn. Quá trình được duy trì ở trạng thái thiếu khí để tăng khả năng phân huỷ và tránh các mùi hôi thối sinh ra nếu bùn ở trạng thái yếm khí.
Sau quá trình xử lý bùn sẽ được chuyển xuống bể chứa bùn rồi tiền hành thu gom vận chuyển đến các ô chôn rác của bãi rác.
Xem thêm: Tình trạng xử lý nước thải xi mạ hiện nay và quy trình phát triển đến 2030
Hậu quả nếu không xử lý nước thải rỉ rác
Nước thải rỉ rác chứa nhiều các chất độc hại, nếu không đuọc xử lý đúng cách sẽ gây ra những hậu quả khôn lường. Những hâu quả đó phải kể đến như:
- Phát sinh mùi hôi thối khó chịu
- Nước thải ngấm vào đất sẽ gây ô nhiễm môi trường đất, ảnh hương lớn đến môi trường nước
- Cản trở quá trình lọc tự nhiên và gây mất cân bằng tự nhiên
- Thiệt hại lớn về kinh tế đối với các hộ dân sống xung quanh nếu như nước thải ngấm vào đất và nước
- Xuất hiện các côn trùng, vi rut, vi khuẩn, vi trùng gây bệnh….Đặc biệt nước rỉ rác chứa nhiều chất độc hại như nitơ, amoniac, kim loại nặng…. gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ người dân và ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Xử lý nước thải rỉ rác co quy trình diễn ra tương đối phức tạp bởi đây là nguồn nước thải có thành phần ô nhiễm rất cao. Do đó khi tiến hành xử lý cần liên hệ với đơn vị xử lý nước thải có tay nghề, kinh nghiệm, đảm bảo hiệu quả chất lượng sau khi xử lý.
Nếu bạn gặp khó khăn trong hệ thống xử lý nước thải rỉ rác hãy liên hệ với Thành Tín qua hotline 0964511345 để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất.